Per comodità dei nostri clienti internazionali, questo sito è parzialmente tradotto automaticamente dall'inglese.
MARIA PAPAFILI
Presentazione e critica d'arte
COLLEZIONE BAMBINI, GIOCATTOLI, SOGNI / SUGGERIMENTI
CRITICO D'ARTE
La genealogia di un rinnovamento
Quando la forma appare rinata attraverso la pittura, allora qualcosa di buono è già accaduto nel contenuto dell'arte. E ogni volta che un volto raffigurato guarda dritto negli occhi il sole senza perplessità o paura di bruciarsi, allora tutta la pittura si muove verso la luce, per trascinare con essa nell'ottimismo l'aspetto adombrato della vita; e di accogliere in due dimensioni ciò che normalmente la mente dell'uomo non può contenere, elevando il piccolo a grande, l'insignificante a sostanziale, facendo dei sogni realtà.
A Maria Papaphili sono state insegnate, com'era naturale, le modalità collaudate del 'buon comportamento pittorico', ma non ha permesso alla sua arte di essere trascinata in quel prematuro deperimento a cui l'insistenza sulla convenzionalità e l'annidarsi in un riconoscibile, lungo -spazio abitato e, di conseguenza, esaurito piombo deterministicamente. Le sue figure erano originariamente proiettate come parti avanzate da una storia che si stava evolvendo all'interno, dove nessuno poteva esistere senza il supporto di un altro, un aiutante o un compagno, spesso un signore supremo e un oppressore, sia che questa figura fosse una personalità vivente nella casa, o semplicemente ritratta a volte entro una cornice, a volte in uno specchio, come un'immagine, cioè dentro l'immagine, sul modello della pittura rinascimentale. Ma non dovevano rimanere lì a lungo...
Il mondo esterno ha atteso pazientemente, fornendo più luce, colori più vivaci ed emozioni più forti, e ha provocato l'arte in un concorso con una realtà pulsante. Una dopo l'altra, le figure di Papaphili fanno capolino dalla finestra, sul balcone, e da lì proseguono nel cortile, e poi in strada. Hanno osato uscire, per la loro prima passeggiata - nelle vicinanze, va da sé, e sempre sotto sorveglianza, ma questa volta la vigilanza si è fatta più lassa, gli individui si sono abituati all'autonomia, si sono progressivamente svezzati dal controllo soffocante del paesaggio chiuso e conservatore della pittura. E invece di maturare e deperire, esposti alla ripetizione generosa e alla degenerazione manieristica, si sono rivitalizzati, sono diventati sempre più giovani, sono finiti bambini. La pittrice si volse verso la fresca età della vita, per lavare il suo pennello nelle pure acque sorgive.
E le molle sono - cos'altro? - figli. Questi hanno fatto la loro comparsa dapprima discretamente, come tratti complementari dell'astrazione, e poi sfacciatamente e in massa, per predominare completamente in lungo e in largo il quadro, uno in ogni quadro, dichiarando di assumersi la responsabilità della narrazione. Ma assumono anche l'esclusività della rappresentazione del nostro mondo, poiché a volte controllano la tela in maniera assoluta, con la tendenza a dislocare quanto può avere una funzione destrutturante, altre volte sono circondati solo da oggetti ed emblemi di una realtà nozionale . E lo spettatore è chiamato a trattare queste figure non come mere rappresentazioni di vitalità, di un sorriso innocente o di una smorfia disarmante, ma come cellule aggressive e più resilienti dell'organismo dell'arte, esseri e simboli di un nuovo futuro, sia pure raffigurazione , senza dubbio più fiducioso. È proprio il punto in cui si fa un'affermazione artistica di peso: che è giunto il momento che l'innocenza si innesti sulla pittura. Ora il pittore costruisce città-racconto, città magiche del gioco, sotto la supervisione esclusiva dei bambini, inondate di pattern multicolori e messaggi luminosi. Anche il sole è un oggetto di culto, nella stessa categoria funzionale, d'altronde come un uccellino, una melagrana, una macchinina... tutta la pittura del paesaggio pulsa e si dispiega con la libertà di un'indomabile magia bianca, con una tendenza sfondare l'ossatura della tela, quasi ad includere ogni spettatore in una realtà redentrice, in un microcosmo onirico, dove non c'è spazio per gli incubi, così che l'esistenza umana vi possa rifugiarsi ogni volta che si sente soffocata da dubbi. E per questo viaggio c'è una strada che puoi percorrere, seguendo con sicurezza le pennellate che Papaphili lascia dietro di sé.
Niente di tutto questo potrebbe essere vero senza un ambiente convincente, presentato con competenza plastica e competenze ben organizzate. La pittrice usa il linguaggio del realismo, in un modo che devia i dettagli della ritrattistica di base in accentuazioni divertenti ed enfatiche, dando peso - soprattutto nelle sue opere più recenti - al centro della composizione, il nucleo. Da quel momento elimina perifericamente l'austerità dello stile, condensando in una controvalenza i tratti complementari del quadro, quelli necessari alla struttura della composizione e al compimento del racconto. La lettura diventa così un gioco, con meccanismi di rilassamento man mano che si avvicina alla fine. Papaphili dimostra anche la sua capacità di stravolgere la prospettiva e di illuminare la messa in scena con vivaci alternanze di colore, mantenendo in toni eccezionalmente alti la sua realizzazione sia in termini di soggetto che di spettacolo.
Sento fiducia nel futuro dell'arte quando i giovani artisti creano un seguito dove porta la loro giovinezza, o quelli più grandi si vedono rinnovarsi costantemente, emergere ogni volta di nuovo nel nostro mondo, che ai loro occhi (come dovrebbe essere ai nostri) è inesauribile nelle sue nuove immagini e significati. La pittrice Maria Papaphili ha avuto l'ardire di lasciarsi alle spalle le ombre grigie – per altri artisti sicure – dell'accademismo e passare a luci accecanti e colori carichi di speranza.
Antonis Boulutzas
Antonis Bouloutzas è uno scrittore. È stato editore delle riviste d'arte greche Eikastika e ARTI International.
..................................................
GRECO
ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Γενεαλογία μιας Ανανέωσης
Pote η η μορφή εμφανίζεται αναγεννημένη μέσα απforra τη ζωγραφική, τότε κάτι καλforra έέ έδι ήδη συμβε στο πο χς ές έ.. Και όποτε ένα πρόσωπο απεικονιζόμενο βλέπει κατάματα τον ήλιο δίχως αμηχανία ή φόβο μην καεί, τότε και η ζωγραφική ολόκληρη κινείται προς το φως, για να συμπαρασύρει στην αισιοδοξία τη σκιασμένη όψη της ζωής. Και να χωρέσει, στις δύο διαστάσεις της όσα συνήθως δεν χωρεί η διάνοια του ανθρώπου, αναβαθμίζοντας τα μικρά σε μεγάλα, τα ασήμαντα σε σπουδαία, κάνοντας τα όνειρα πραγματικότητες.
Η Μαρία Παπαφίλη διδάχτηκε, καθώς ήταν φυσικό, τους δοκιμασμένους τρόπους «καλής ζωγραφικής συμπεριφοράς», όμως δεν άφησε την τέχνη της να παρασυρθεί στον πρόωρο μαρασμό, προς τον οποίο νομοτελειακά οδηγούν η εμμονή στη συμβατικότητα και το βόλεμα σε έναν αναγνωρίσιμο, παλαιοκατοικημένο και κατά συνέπειαν εξαντλημένο χώρο. Οι φιγούρες της είχαν προβληθεί αρχικά ως προτασσόμενα μέρη μιας ιστορίας που εξελισσόταν στο εσωτερικό, όπου κανείς δεν ήταν δυνατόν να υπάρχει χωρίς τη στήριξη κάποιου άλλου, παραστάτη ή συμπαραστάτη, συχνά δεσπότη και καταπιεστή, είτε αυτός ήταν μια φυσιογνωμία ζώσα του σπιτιού, είτε απλά εικονιζόμενος πpote σε σε κάδρο, πότε σε καθρέφτη, Δηλαδή σαν εικόνα μέσα στην εικόνα, κατά το το τρforra πο της ανης Όμως, δεν έμελλε να μείνουν για πολύ εκεί...
Ο έξω κόσμος περίμενε καρτερικά, προσφέροντας περισσότερο φως, ζωηρότερα χρώματα και πιο δυνατές συγκινήσεις, προκαλούσε την τέχνη σε αναμέτρηση με τη σφύζουσα πραγματικότητα. Μία μία οι φιγούρες της Παπαφίλη ξεμύτιζαν στο παράθυρο, στον εξώστη, για να περάσουν από εκεί στον αυλόγυρο και ύστερα στον δρόμο. Τολμούσαν δηλαδή την έξοδο, τον πρώτο τους περίπατο, εννοείται κοντινό και πάντα επιτηρούμενες, τούτη τη φορά όμως η εποπτεία γινόταν πιο ελαστική, τα πρόσωπα εθίζονταν στην αυτονομία, αποκόβονταν προοδευτικά από τον ασφυκτικό έλεγχο του περίκλειστου και συντηρητικού ζωγραφικού τοπίου. Και αντί να ωριμάζουν και να μαραζώνουν, εκτεθειμένα στη βολική επανάληψη και τη μανιεριστική φθορά, αναζωογονούνταν, γίνονταν όλο και νεαρότερα, κατέληγαν μικρά παιδιά. Η ζωγράφος στρεφόταν προς τη Δροσερή ηλικία της ζωής για να ξενει πον χρωστήρα της πτα πενάθet ich cura
Και οι πηγές είναι -τι άλλο;- τα παιδιά. Που έκαναν την εμφάνιση τους πρώτα διακριτικά, ως παραπληρωματικά στοιχεία της αφήγησης, κι έπειτα απροσχημάτιστα και μαζικά, για να κυριαρχήσουν εντελώς στο μήκος και το πλάτος της εικόνας, ένα σε κάθε πίνακα, δηλώνοντας ότι αναλαμβάνουν την ευθύνη της αφήγησης. Αλλά και την αποκλειστικότητα της εκπροσώπησης του κόσμου μας, αφού άλλες φορές ελέγχουν με απόλυτο τρόπο τον καμβά, τείνοντας να εκτοπίσουν οτιδήποτε μπορεί να λειτουργήσει αποδομητικά, και άλλες φορές περιβάλλονται μονάχα από αντικείμενα και εμβλήματα μιας ιδεατής πραγματικότητας. Και ο θεατής καλείται να αντιμετωπίσει τούτα τα πρόσωπα, όχι σαν απλές αποτυπώσεις ζωντάνιας, άδολου χαμόγελου ή αφοπλιστικής γκριμάτσας, αλλά, σαν επιθετικά, ανθεκτικότερα στον οργανισμό της τέχνης, κύτταρα, υπάρξεις και σύμβολα ενός καινούργιου, έστω εικονογραφημένου, μέλλοντος, ασφαλώς πιο ελπιδοφόρου. Είναι ακριβώς το σημείο μιας βαρύνουσαusto καλλιτεχνικής Δήλωσης: πως ήρθε ο κρρός να μπολιε ~ ζγ ζγ.
Ήδη, η ζωγράφος χτίζει παραμυθουπόλεις, μαγικούς παιχνιδότοπους, υπό την αποκλειστική εποπτεία των παιδιών, πλημμυρισμένους από πολύχρωμα σχήματα, και φωτεινά μηνύματα. Ακόμα και ο ήλιος είναι λατρευτικό αντικείμενο, στην Ίδια χρηστική κατηγορία μάλιστα με ένα πουλί, ένα ρόδι, ένα αυτοκινητάκι... η τοπιογραφία ολόκληρη πάλλεται και ξεδιπλώνεται με την ελευθερία μιας ακατανίκητης λευκής μαγείας, τείνοντας να διασπάσει και το πλαίσιο του καμβά, σαν για να συμπεριλάβει κάθε παρατηρητή σε μια πραγματικότητα λυτρωτική, σε έναν ονειρικό μικρόκοσμο, όπου δεν έχουν χώρο οι εφιάλτες, άρα μπορεί να καταφεύγει εκεί η ανθρώπινη ύπαρξη όποτε νιώθει ότι πνίγεται από αμφιβολίες. Και για το ταξίδι αυτό υπάρχει μονοπάτι που μπορείς να το διαβείς, ακολουθώντας με ασφάλεια τις πινελιές που αφήνει πίσω της η Παπαφίλη.
Όλα τούτα δεν θα μπορούσαν να είναι αληθινά, χωρίς ένα περιβάλλον πειστικό, παρουσιασμένο με πλαστική αρτιότητα και καλά οργανωμένη επιτήδευση. Η ζωγράφος χρησιμοποιεί τη γλώσσα του ρεαλισμού, με τρόπο ο οποίος εκτρέπει τις λεπτομέρειες της βασικής προσωπογραφίας σε διασκεδαστικούς εμφατικούς τονισμούς, δίνοντας έμφάση -ιδιαίτερα στα πιο πρόσφατα έργα της- στο κέντρο της σύνθεσης, στον "πυρήνα, Από εκεί και πέρα, αναιρεί περιφερειακά την αυστηρότητα της γραφής, πυκνώνοντας σε αντίβαρο τα συμπληρωματικά στοιχεία του πίνακα, τα απαραίτητα για τη δομή της σύνδεσης και την ολοκλήρωση της ιστορίας. Έτσι, η ανάγνωση γίνεται ένα παιχνίδι, με μηχανισμούς χαλάρωσης όσο πλησιάζει προς το τέλος του. Η Παπαφίλη αποδεικνύει επίσης την ικανότητα της να ανατρέπει την προοπτική και να φωτίζει με ζωηρές χρωματικές εναλλαγές το σκηνικό, κρατώντας σε εξαιρετικά υψηλούς τόνους τόσο το θεματικό, όσο και το θεαματικό της επίτευγμα.
Αισθάνομαι ασφάλεια για το μέλλον της Τέχνης, όταν οι νέοι καλλιτέχνες δημιουργούν ακολουθώντας τη νεότητά τους, ή όταν οι παλαιότεροι εμφανίζονται διαρκώς ανανεωμένοι, κάθε φορά πρωτόβγαλτοι στον κόσμο μας, ο οποίος στα μάτια τους (θα έπρεπε και στα δικά μας) είναι ανεξάντλητος σε καινούργιες εικόνες και έννοιες. Η ζωγράφος Μαρία Παπαφίλη είχε την τόλμη να αφήσει πίσω της τις γκρίζες, για αρκετούς άλλους καλλιτέχνες ασφαλείς, σκιές του ακαδημαϊσμού και να περάσει στα εκτυφλωτικά φώτα και στα ελπιδοφόρα χρώματα.
Αντώνης Μπουλούτζας
Ο Αντώνης Μπουλούτζας είναι συγγραφέας. Υπήρξε εκδότης των περιοδικών «Εικαστικά» και «ARTI International».
........................
Saluti
Volti e forme di bambini, mescolati e incastonati in situazioni che ricordano mondi magici, inondati da simboli colorati e forme luminose. Atteggiamenti che indicano uno stato d'animo spensierato e gioioso, in uno spazio di informazioni apparentemente non correlate. Forme ben disegnate, con un'enfasi sui valori del colore, che vengono presentate non con la gentile ambizione modernista di rivelare le specifiche strutture morfologiche, ma semplicemente mirando a esistere nel proprio mondo onirico.
Maria Papafili costruisce con la sua pittura un tale mondo, e lo offre generosamente ai protagonisti delle sue composizioni, svelandoli, citandoli e ridefinendoli in un gioco sapiente e creativo, come ultimo sforzo per imbrigliare il loro ruolo nel moderno ambiente sociale e naturale. Le forme precise vengono rivelate inizialmente allo spettatore come giustapposizioni narrative di un osservatore attonito. Nel processo, tuttavia, si presentano come composizioni artistiche paradossali, dando loro anche un aspetto surreale. Infine compiono la loro missione, depositando il loro speciale contenuto concettuale e ideologico a chiunque cercherà con urgenza il loro mondo.
Essendo prevalentemente antropocentrico, l'artista crea con la presenza di un modello, la cui scelta obbedisce a regole precise ed è finalizzata all'approccio emotivo-psicografico di se stesso e dell'ambiente circostante. L'uso espressionista del colore, le lezioni del movimento impressionista, ma anche l'influenza del flusso del neorealismo hanno un effetto catalizzatore sul suo lavoro e modellano i valori dell'arte su solide basi. L'artista lavora con colori ad olio e acrilici, spesso lavorando prima con una bozza, e completa lo sforzo usando il pennello. Allo stesso modo, la deposizione dinamica di colori freddi e caldi, funziona in modo conflittuale, senza compromettere il necessario equilibrio della composizione. Le trame, pacifiche, senza grandi scoppi, assistono e conferiscono a tutti una calma e un'armonia speciali.
Maria Papafili ha iniziato la sua carriera artistica nella pittura in modo dinamico, e ha imposto la sua presenza nel campo della pittura, avendo come rifornimenti un mondo ricco che sa esprimere, con una conoscenza tecnica significativa, una forte volontà, disciplina e duro lavoro. Avendo insegnanti nella Scuola di Belle Arti di Atene, il Sig. Moralis e il Sig. Mytaras, sono convinto che un insegnante delle loro dimensioni non chiederebbe maggiori garanzie per sostenere la fiducia nel futuro del proprio studente. Allo stesso modo, la capacità dell'artista di produrre con le sue immagini, quello che Max Ernst ha definito per spiegare la particolare modalità espositiva “un avvicinamento alla verità, paragonabile a un lieve terremoto che muove dolcemente i mobili del mondo, senza cambiare la vera essenza delle cose ”, attribuisce un'importanza particolare all'opera.
Giovanni Papafigos,
Critico d'arte membro di AICA
..................................
ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Παιδικά πρόσωπα και μορφές, αναμεμειγμένες και ενσωματωμένες σε καταστάσεις που θυμίζουν μαγικούς κόσμους, πλημμυρισμένους από πολύχρωμα σύμβολα και φωτεινά σχήματα. Στάσεις που δηλώνουν μια ανέμελη και χαρούμενη διάθεση σ΄ένα χώρο φαιομενικά ασύνδεν πληροφοριών. Φόρμες σωστά μελετημένες με έμφαση στις χρωματικές αξίες, οι οποίες απεικονίζονται όχι με την ευγενική μοντερνιστική φιλοδοξία να φανερώσουν τις ιδιαίτερες μορφικές τους δομές, αλλά με απώτερο στόχο απλά να υπάρξουν στο δικό τους ονειρικό κόσμο.
Ένα τέτοιο κόσμο χτίζει με τη ζωγραφική της η Μαρία Παπαφίλη και αυτόν προσφέρει απλόχερα στους πρωταγωνιστές των συνθέσεων της, αποκαλύπτοντας, παραθέτοντας και επαναπροσδιορίζοντάς τους σε μια έντεχνη και δημιουργική αναπαραγωγή, σαν μια ύστατη προσπάθεια αξιοποίησης του ρόλου τους, μέσα στο σύγχρονο κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον . Οι συγκεκριμένες μορφές αποκαλύπτονται αρχικά στο θεατή σαν αφηματ πές παραθέσεις ενός έκθμβου πρατ. Στη πορεία παρουσιάζονται ffoως ως παράδοξοξες εικαστικές συνθές προσδοντας μάλι χή χ χ. Χέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ σέ. Τελικά εκπληρώνουν την αποστολή τους, καταθέτοντας το ιδιαίτερο νοηματικό και ιδεολογικό τους περιεχόμενο σε όποιον επιτακτικά αναζητήσει τον κόσμο τους.
Ούσα κυρίως ανθρωποκεντρική η καλλιτέχνιδα φιλοτεχνεί με τη παρουσία μοντέλου, η επιλογή του οποίου υπακούει σε συγκεκριμένους κανόνες και αποσκοπεί στη συναισθηματική- ψυχογραφική προσέγγιση του ιδίου αλλά και του περιβάλλοντος χώρου. Η εξπρεσιονιστική χρήση του χρώματος, τα διδάγματα του ιμπρεσιονιστικού κινήματος, αλλά και οι επιρροές από το ρεύμα του νεορεαλισμού επιδρούν καταλυτικά στο έργο της και διαμορφώνουν ζωγραφικές αξίες δομημένες σε στέρεες βάσεις. Δουλεύει τα λάδια αλλά και τα ακρυλικά, συχν Quali Παράλληλα η δυναμική εναπόθεση ψυχρών αλλά και θερμών χρωμάτων, λειτουργεί αντιπαραθετικά, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την αναγκαία ισορροπία της σύνθεσης. Οι ματιέρες ήρεμες, χωρίς ιδιαίτερες εξάρσεις, υποβοηθούν και προσδουν μια ιδ ιδιαίτεη ηρεμί και ρο σύ σύ σύ σύ σύ σύ.
Η Μαρία Παπαφίλη ξεκίνησε την πορεία της δυναμικά και επέβαλε την παρουσία της στο χώρο της ζωγραφικής, έχοντας σαν εφόδια ένα πλούσιο κόσμο που ξέρει να τον εκφράζει με μια αξιόλογη τεχνική γνώση, ισχυρή βούληση, πειθαρχία και εργατικότητα. Έχοντας δασκάλους στη Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας τον Μόραλη και τον Μυταρά, είμαι πεπεισμένος ότι ένας δάσκαλος του μεγέθους τους, δε θα ζητούσε περισσότερα εχέγγυα για να στηρίξει τη πίστη του στο μέλλον του μαθητή του. Παράλληλα η δυνατότητα της ζωγράφου να προκαλεί με τις εικόνες της αυτό που ο Max Ernst αποκάλεσε για να εξηγήσει τον ιδιαίτερο τρόπο απεικόνισης << μια προσέγγιση της αλήθειας, συγκρίσιμη με έναν ελαφρύ σεισμό που απαλά μετακινεί την επίπλωση του κόσμου, χωρίς να μεταβάλλει την αληθινή ουσία των πραγμάτων>>, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο έργο της.
Γιάννης Κ. Παπαφίγκος
Κριτικός τέχνης- μέλος της AICA
........................................
COLLEZIONE SULLE TRACCE DELL'AURA
CRITICO D'ARTE
inglese
Nell'incanto dello sguardo
Accattivanti sono, infatti, i ritratti dipinti dalla carismatica artista Maria Papafili, con estro,
passione e grande maestria. Ritratti - "creazioni" dettate dalla sua stessa psiche - e quindi
impermeabile a qualsiasi standardizzazione - irradia la zavorra della sua personalità; e questo, con carismatico
innescare il temperamento di ogni modello, e non, semplicemente, la sua morfologia.
Trasmettitore e ricevitore ispiratore e dinamico degli stimoli a cui la psiche di Papafili pienamente
risponde è lo sguardo espressivo delle figure raffigurate che, letteralmente, calamita anche il nostro.
Un punto di partenza carismatico qui sono gli occhi di ogni figura; occhi che riflettono non solo l'esterno
stimoli ma anche insiti, testimonianze ed esperienze insite; occhi che, in ogni caso, impiegano
non solo la visione ma l'intera psiche dello spettatore che si attiva il più possibile in una diretta
comunicazione con loro.
Occhi che riflettono quante più esperienze possibili; occhi che hanno incontrato molte situazioni
senza arrendersi ai colpi del destino; occhi che in nessun modo si lasciano sorpassare indifferentemente; occhi
che penetrano dentro di te per trasmetterti: un significato e metafisico, per quanto è aura
preoccupato, messaggio.
Occhi - testimonianze di molti precedenti cicli di live usati con la zavorra. Occhi orchestrati
secondo una visione infinita da parte della tavolozza altamente dotata dei pittori dei colori selezionati inventivamente
che si aggiungono al loro fascino inesauribile.
Occhi - <specchi> dell'anima in cui sono stati decifrati con virtù uniche, essenzialmente
esperienze e atteggiamenti di una vita Occhi che ti accompagnano a lungo dopo che smetti di averli
loro davanti a te; occhi che vivono ogni momento fino ai dossi per comunicare in modo efficace
anche con lo spettatore meno familiare dell'arte; occhi che trasmettono alla tua anima e al tuo corpo un autentico
“spirito” originato non solo dalla terra ma dalla loro esistenza metafisica; occhi che rimandano a
ed esprimere il più possibile: il misterioso terzo occhio, direttamente o indirettamente sottomesso dall'antico
culture e la loro rispettiva narrativa.
Occhi nel tempo che confermano fino in fondo la superstizione che: il mondo per ognuno di noi è suo
occhio. E, proprio perché l'occhio nei quadri di Papafili trascende i concetti: bellezza, luce, mondo,
universo, vita.
Concetti che non li implicano semplicemente - otticamente - Papafili ma che, al contrario, trapiantano
dentro di noi, sia psicologicamente che spiritualmente. Un compito difficile al di là del suo potenziale talento la verifica
ricco mondo interiore, in particolare: la sua sensibilità materica “metafisica”; sensibilità, grazie alla quale riesce,
oltre che un artista particolarmente importante, per agire come un abile intromettersi tra la natura tangibile
e nell'aura “magnetica” della cosmogonia. E questo, appunto, l'Idea della cosmogonia è ciò che trasmette
noi soprattutto attraverso i suoi ritratti senza tempo; ritratti che hanno ricevuto quanto più visivamente possibile
qualcosa di essenziale dalla radiazione cosmogonica per trasferirci carismaticamente un senza tempo, esistenziale
Messaggio.
Dora Iliopoulou-Rogan
Dott. Storico dell'Arte – Critico d'Arte
Officier des Arts et des Lettres (Francia)
.................................................. ........
La cosmografia del volto
Maria Papafili, in questa particolare unità delle sue opere, lavorate con materiali misti, cerca e rintraccia,
approfondisce e seleziona, ricordi e realtà, sensazioni e impressioni provenienti da una moltitudine
di donne. Con il suo sguardo sensibile, la pittrice identifica e mette in risalto il bagliore, l'orgoglio e la gloria che hanno
emit, una serie di donne e madri che tengono in braccio o hanno figli attorno. Donne
e i bambini, attraverso un'atmosfera beata, richiamano alla mente i sensi della Primavera, con fogliame allegorico
e fiori, che hanno assetato germogliare sulle mille e una notte di fiabe e un fluido
e magia indelebile.
In questi dipinti sensuali, disarmando lo spettatore con la loro immediatezza e onestà, un raccapricciante
il lirismo, inespugnabile da un latente erotismo, appare positivamente. Dalla profondità alla superficie sono
aspetti e forme velate che danno corpo a stagioni e stati d'animo, vibrazioni e ritmi,
proveniente dal potere e dal calore femminile, dall'attrazione e dall'esotismo dell'avvicinabile
e allo stesso tempo il lontano. La quotidianità in queste opere incontra il mito e l'immaginazione la realtà,
nelle sue svariate versioni e dimensioni.
Con particolare affetto e tenerezza, Maria Papafilis, utilizza strati di colori che traducono orribili,
storie non correlate che operano attraverso note poetiche ai suoi temi. Attraverso il loro corretto design e
vengono alla luce interazioni cromatiche, toni contrastanti particolarmente interessanti. Inoltre, la terminologia
completa la sintassi di queste opere, che distinguono tensioni inattese e lampi graduali
o recessi che creano affascinanti paradossi.
La struttura in queste opere si denomina in un dialogo di profondità e di superficie, identificandone uno
coordinata dell'altra, con una densità o diluizione antistatica del materiale. Inoltre, la stratigrafia
dei livelli materiali è così modellato da trasmettere umidità emotiva, desiderosa di dissetare la nostra
sguardo, suscitando la nostra sorpresa di fronte all'imprevisto.
Le splendide ed eufemiste forme di Maria Papafilis appaiono attraverso i loro armonici equilibri,
sorprendentemente disarmante. E questo sta nei modi in cui il nostro pittore rivela la gioia alla fine della vita,
riuscendo con affetto e sensualità, a trasmetterci la morale e, soprattutto, la ricchezza culturale
trasfuse da queste immagini, le loro verità umane universali. Le verità che danno forma a un gioioso e continuo
cosmografia rinnovata, che racchiude il potere e il piacere della vita.
Atena Schina
Storico dell'arte e teoria della cultura
.............................
Στη γητειά του βλέμματος
Σαγηνευτικ Quali
η χαρισματική καλλιτέχνιδα Μαρία Παπαφίλη. Πορτραίτα – “δημιουργίες” καθώς υπαγορευμένα από
αυτόν καθαυτόν τον ψυχισμfo της - και γι αυτpote αδιάβροχα σε κάθε τυποοίηση - ακτοοβολολν το έρμα
της προσωπικότητας της. Per esempio, με χαρισματικό έναυσμα την ιδιοσυγκρασία του εκάστοτε μοντέλου
και όχι, απλά, τη μορφολογία του.
Ευρηματικός όσο και δυναμικός πομπός και δέκτης των ερεθισμάτων στα οποτα ανοτα ανοταερεθισμάτων
πλήρως ο ψυχισμ!
μορφών που στην κυριολεξία, μαγνητίζει και το δικό μας. Χαρισματική αφετηρία αποτελούν, εδώ, τα
μάτια της κάθε μορφής. Μάτια στα οποία καθρεφτίζεται όχι μόνο το εκάστοτε εξωτερικό ερέθισμα αλλιά
οι ενδογενείς, μαρτυρίες και τα εγγενή βιώματά της. Μάτια που, στην κάθε περίπτωση, επιστρατεύουν
poteι μfoνο την poteρ αλλά ολόκληρο τον ψυχισμfo του θεατή που ενεργοποποιείται σε μιαν γο γίνετι πιο
άμεση επικοινωνία μαζί τους.
Μάτια που εκφράζουν μύριες όσες εμπειρίες και βιώματα. Μάτια που έχουν βιώσει πολλές καταστάσεις
δίχως να καμφθούν από τα χτυπήματα της μοίρας. Μάτια που σε καμία περίπτωση δεν σε αφήνουν να
τα προσπεράσεις αδιάφορα .μάτια που Διειεισδύουν μέσα σου για να σου μεταφέρουν: ένα ουσιαστιπfofra
και μεταφυσικό σε πνοή μήνυμα.
Μάτια- μαρτυρίες για πολλούς παλαιότερους κύκλους ζωής, χρισμένους με έρμα. Μάτια που
ενορχηστρώνονται σε ένα αέναο όραμα μες από την ιδιαίτερα προικισμένη παλέτα ττα ττα
ευρηματικά επιλεγμένα χρώματα που ενισχύουν στο έπακρον την ανεξηντλητη εοη εοη ευρηματικά
Μάτια - καθρέπτες της ψυχής στα οποία έχουν αποκρυπτογραpen
βιώματα και εμπειρίες. Μάτια που σε συντροφεύουν για πολύ καιρό αφότου πάψεις να τα έχεις
μπροστά σου. Μάτια που βιώνουν την κάθε στιγμή μέχρι τα μύχια για να επικοινωνήσουν ουσουν ουσουν
ακόμη και με τον λιγότερο εξοικειωμένο με την τέχνη θεατή. Μάτια που σε κατακυριεύουν ψυχή τε και
σώματι για να σου μεταδώσουν ένα αυθεντικό “απόσταγμα” όχι μοναχά από τη γήινη α
τη μεταφυσική υπόστασή τους. Μάτια που αναφέρονται και εκφράζουν όσο είναι δυνατό - εικαστικά -
Con 3 μάτι, άμεσα ή έμμεσα υποβεβλημένο μες από τους αρχαίους πολιμτιο
αντίστοιχες “μυθοπλασίες”.
Μάτια διαχρονικά που τεκμηριώνουν στο έπακρον το απόφθεγμα ότι: ο κόσμος γνμθα κανμθα
είναι το “μάτι” του. Και, αυτό, ακριβώς, επειδή το μάτι υπερκαλύπτει μεταφορικά τις έννοιες: ομοά,
φως, κόσμος, σύμπαν, ζωή.
Έννοιες που Δεν τις υπαινίσεται απλά - οπτικά - η παπαφίλη αλλά που, αντίθετα, τις "μετμμμμμμμμμμμ σεύει”
βαθιά μέσα μας, τόσο ψυχολογικά όσο και πνευματικά. Δύσκολο εγχείρημα που πέρα από το δυναμικό
της ταλέντο επαληθεύει τον πλούσιο εσωτερικό της κfodra σ κ κυρίως Δε τ τ μ μεταφttroι ”σε υφή ευαηηίίαα
της. Ευαισθησία χάρη στην οποία κατορθώνει πέρα και από ιδιαίτερα σημαντική καλιλλ
λειτουργεί σαν προικισμένο “διάμεσον” ανάμεσα στην απτή φύση και στη “μγνητα” ι
κοσμογονίας. Και αυτήν, ακριβώς, την Ιδέα της κοσμογονίας είναι που μας αναμεταδίδει πάνω απα'
μες από τα διαχρονικά πορτραίτα της. Πορτραίτα που έχουν “εισπράξει “ όσο είναι εικαστικά δυνατό,
κάτι το ουσιαστικό, από την ακτινοβολία της κοσμογονίας. για να μας μεταγγίσουν χαρισματικά ένα
διαχρονικό, υπαρξιακό μήνυμα.
Ντόρα Ηλιοπούλου-Ρογκάν
Δρ. Ιστορικός της Τέχνης – Τεχνοκριτικός
Officier des Arts et des Lettres
..........................
H Κοσμογραφία του Προσώπου
Η μαρία παπαφίλη, στην ιδιαίτερη αυτή ενότητα των έργων της, φιλοτεχνημένων με με μεά υλιά ά affermato
αναζητεί κι ιχνηλατεί, εμβαθύνει κι επιλέγει, μνήμες και πραμαμαμ ιcciorra
προερχόμενες από ένα πλήθος γυναικών. Quando si parla di βλέμμα της, quando si parla di
αναΔεικνύει την λάμψη, την υπερηφάνεια και το μεγαλείο που εκπέμπουν, μια σειρά απpote γυναίκες και
μητέρες, οι οποίες κρατούν στην αγκαλιά τους ή έχουν γύρω τους παιδιά. Γυναίκες και παιδιά, μέσα
από μια ευΔαιμονική ατμfodagφαιρα, φέρνουν στον νου αισθήσεις της άνοιξης, με αλληγοριπ ά φυλώματα
και άνθη, που έχουν θαρείς φυτρώσει κατά τις χίλιες και μια νύχτες των παραμυθιών κ μιας ρευστής
και παράλληλα ανεξίτηλης μαγείας.
Στα αισθαντικά αυτά ζωγραφικά έργα, που αφοπλίζουν τον θεατή με την αμεσότα και την ελικρίericιά
τους, υποβλητικά εμφανίζεται ένας υφέρπων λυρισμ!
Από το βάθος προς την επιφάνεια αποκαλύπτονται poteε
και ψυχικές διαθέσεις, Δονήσεις και ρυθμούς, προερχόμενους από την γυναικεία Δύναμη κ θπωρή,
από την έλξη και τον εξωτισμό του προσεγγίσιμου και ταυτοχρόνως του μακρινο. Ηκαθημερινότητα
στα έργα αυτά συναντά τον μύθο και η φαντασία την πραγμματικότητα, στις ποικίλες εκδοχές και τι quot
διαστάσεις της.
Με ιδιαίτερη στοργή και τρυφερoscorra
με
θέματά της. Μέσα από τις κατάλληλες μάλιστα σχεδιαστικές τους και χρωματικές αλληλεεπε,
έρχονται στο προσκήνιο ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες αντιθετικές τονικότητες. Η υφολογία άλλωστε
συμπληρώνει νοηματικά τους συνειρμούς αυτών των έργων, στα οποία Διακρίνει κανείς απρ"μεμες
εντάσεις και διαβαθμιζόμενες λάμψεις ή υφέσεις που δημιουργούν γοητευτικάα.
Η Δομή στα έργα αυτά, μετουσιώνεται σε έναν διάλογο βάθους κι επιφανείας, προσδιορίζοντας η
μια συντεταγμένη την άλλη, με πυκνότητα ή αντιστικτική αραίωση του υλικού. Η στρωματογραφία
Qualito
επιθυμώντας θαρείς να ξεδιψάσει το δικό μας βλέμμα, κεντρί ricava παράληλα την έκπληή μας
μπροστά στο απροσδόκητο.
Οι ευφρoscorra συνες κι ευδαιμονικές μορφές της μαρίας παπαφίλη, εμφανίονται μέα απpote τις αρμονις
τους ισορροπίες, αιφνιδιάζοντάς μας αφοπλιστικά. Quando sei in viaggio, cerca di capire cosa fare
μας αποκαλύπτει την χαρά εντέλει της ζωής, κατορθώνοντας με στοργή κι αισθαντικpoteτητα, μας μας
μεταΔώσει τα ήθη και κυρίως τον πολιτισμικboldra πλού που μεταγίζουν αυτές ο ε εικονομομος της,
τις πανανθρώπινές τους αλήθειες. Τις αλήθειες, που διαμορφώνουν μια χαρμόσυνη και συνεχώς
ανατροφοδοτούμενη κοσμογεωγραφία, η οποία εμπερικλείει την Δύναμη και την ευφροσύνη τη ζωής.
Αθηνά Σχινά
Ιστορικός Τέχνης & Θεωρίας του Πολιτισμού