Para conveniência de nossos clientes internacionais, este site é parcialmente traduzido automaticamente do inglês.
MARIA PAPAFILI
Apresentação de Arte e Crítica
COLECÇÃO INFANTIL, BRINQUEDOS, SONHOS / SAUDADES
ART CRITIC
A genealogia de uma renovação
Quando a forma parece renascer através da pintura, então algo de bom já aconteceu no conteúdo da arte. E sempre que um rosto retratado olha o sol diretamente nos olhos sem perplexidade ou medo de ser queimado, então toda a pintura se move em direção à luz, para varrer com ela para o otimismo o aspecto ofuscado da vida; e acomodar em duas dimensões o que normalmente a mente do homem não pode conter, elevando o pequeno ao grande, o insignificante ao substancial, tornando os sonhos realidades.
Maria Papaphili aprendeu, como era natural, as formas experimentadas e testadas de 'bom comportamento de pintura', mas ela não permitiu que sua arte fosse arrastada para aquele desgaste prematuro ao qual uma insistência na convencionalidade e aninhamento em um reconhecível, longo -o espaço habitado e, consequentemente, esgotado conduz deterministicamente. Suas figuras foram originalmente projetadas como partes apresentadas a partir de uma história que se desenvolvia internamente, onde ninguém poderia existir sem o apoio de outro, um ajudante ou camarada, muitas vezes um suserano e opressor, quer essa figura fosse uma personalidade viva na casa, ou simplesmente retratado ora em moldura, ora em espelho, como uma imagem, ou seja, dentro da imagem, segundo o modelo da pintura renascentista. Mas eles não deveriam permanecer lá por muito tempo ...
O mundo exterior esperava pacientemente, proporcionando mais luz, cores mais vivas e emoções mais fortes, e provocava a arte em uma disputa com uma realidade pulsante. Uma a uma, as figuras de Papaphili espreitaram pela janela, na varanda, e daí seguiram para o pátio e depois para a rua. Atreveram-se a sair, para o primeiro passeio – perto, escusado será dizer, e sempre sob vigilância, mas desta vez a fiscalização foi-se tornando mais frouxa, os indivíduos habituaram-se à autonomia, foram progressivamente desmamados do controlo sufocante do paisagem fechada e conservadora da pintura. E em vez de amadurecerem e definharem, expostos à repetição generosa e à degeneração maneirista, revitalizaram-se, tornaram-se cada vez mais jovens e acabaram como crianças. A pintora voltou-se para a idade fresca da vida, para lavar o pincel nas águas puras da nascente.
E as molas são – o que mais? - crianças. Estes apareceram discretamente a princípio, como elementos complementares da abstração, e depois descaradamente e em massa, para dominar completamente o comprimento e a largura do quadro, um em cada quadro, declarando que assumem a responsabilidade pela narração. Mas assumem também a exclusividade da representação do nosso mundo, pois ora controlam a tela de forma absoluta, tendendo a deslocar o que possa ter uma função desestruturante, ora se cercam apenas de objetos e emblemas de uma realidade nocional . E o observador é chamado a tratar essas figuras não como meras representações de vitalidade, de um sorriso inocente ou de uma careta desarmante, mas como células agressivas e mais resistentes do organismo da arte, seres e símbolos de um novo futuro, ainda que uma representação , sem dúvida mais esperançoso. É precisamente neste ponto que se faz uma afirmação artística de peso: é chegado o momento de enxertar a inocência na pintura. Agora, o pintor constrói cidades-histórias, cidades mágicas do brincar, sob a supervisão exclusiva de crianças, inundadas de padrões multicoloridos e mensagens luminosas. Até o sol é um objeto de culto, na mesma categoria funcional, aliás, como um pássaro, uma romã, um carrinho de brinquedo... romper a moldura da tela, como se incluísse cada espectador numa realidade redentora, num microcosmo onírico, onde não há espaço para os pesadelos, para que a existência humana aí se refugie sempre que se sentir sufocada por dúvidas. E para esta viagem há um caminho que se pode percorrer, seguindo com confiança as pinceladas que Papaphili deixa atrás de si.
Nada disso poderia ser verdade sem um ambiente convincente, apresentado com competência plástica e conhecimento bem organizado. A pintora usa a linguagem do realismo, de uma forma que desvia os detalhes da pintura básica do retrato para acentuações divertidas e enfáticas, dando peso – principalmente em seus trabalhos mais recentes – ao centro da composição, o núcleo. A partir daí, ela elimina perifericamente a austeridade do estilo, condensando em contravalência as características complementares do quadro, aquelas necessárias para a estruturação da composição e o fechamento da história. Assim a leitura torna-se um jogo, com mecanismos de relaxamento à medida que se aproxima do seu fim. Papaphili também prova sua capacidade de romper a perspectiva e iluminar a mise-en-scθne com vivas alternâncias de cores, mantendo em tons excepcionalmente altos sua realização tanto em termos de assunto quanto de espetáculo.
Sinto confiança no futuro da arte quando os jovens artistas criam seguimentos onde a juventude os leva, ou os mais velhos se veem constantemente renovados, cada vez de novo emergidos no nosso mundo, que aos seus olhos (como deveria ser aos nossos) é inesgotável em suas novas imagens e significados. A pintora Maria Papaphili teve a ousadia de deixar para trás as sombras cinzentas – para outros artistas, seguras – do academicismo e passar para luzes ofuscantes e cores cheias de esperança.
Antonis Bouultzas
Antonis Booutzas é escritor. Ele foi o editor das revistas de arte gregas Eikastika e ARTI International.
.........................................
GREGO
ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Η Γενεαλογία μιας Ανανέωσης
Όταν η μορφή εμφανίζεται αναγενημένη μέσα από τη ζωγραφική, τότε κ κ α κ κα ζ ζ α α α € α α α α α € α α α α α α gio ζέ ζέ ζ α α α α € ζέ ζέ ζ α α α α gio ζωγρ ζμ α α α α α α ws τω ζω ζ α α αncial αα ζω ζ α α αncia ζωγρ ήμ α α α α α α αntas Και όποτε ένα πρόσωπο απεικονιζόμενο βλέπει κατάματα τον ήλιο δίχως αμηχανία ή φόβο μην καεί, τότε και η ζωγραφική ολόκληρη κινείται προς το φως, για να συμπαρασύρει στην αισιοδοξία τη σκιασμένη όψη της ζωής. Και να χωρέσει, στις δύο διαστάσεις της όσα συνήθως δεν χωρεί η διάνοια του ανθρώπου, αναβαθμίζοντας τα μικρά σε μεγάλα, τα ασήμαντα σε σπουδαία, κάνοντας τα όνειρα πραγματικότητες.
Η Μαρία Παπαφίλη διδάχτηκε, καθώς ήταν φυσικό, τους δοκιμασμένους τρόπους «καλής ζωγραφικής συμπεριφοράς», όμως δεν άφησε την τέχνη της να παρασυρθεί στον πρόωρο μαρασμό, προς τον οποίο νομοτελειακά οδηγούν η εμμονή στη συμβατικότητα και το βόλεμα σε έναν αναγνωρίσιμο, παλαιοκατοικημένο και κατά συνέπειαν εξαντλημένο χώρο. Οι φιγούρες της είχαν προβληθεί αρχικά ως προτασσόμενα μέρη μιας ιστορίας που εξελισσόταν στο εσωτερικό, όπου κανείς δεν ήταν δυνατόν να υπάρχει χωρίς τη στήριξη κάποιου άλλου, παραστάτη ή συμπαραστάτη, συχνά δεσπότη και καταπιεστή, είτε αυτός ήταν μια φυσιογνωμία ζώσα του σπιτιού, είτε απλά εικονιζόμενος πότε σε κάδρο, πότε σε καθρέφτη, Δηλαδή σαν εικόνα μέσα στην εικόνα, κατά το πρ π ήή γγ ε α ° α ν α ή ή ή ή ntas κή. Όμως, δεν έμελλε να μείνουν για πολύ εκεί...
Ο έξω κόσμος περίμενε καρτερικά, προσφέροντας περισσότερο φως, ζωηρότερα χρώματα και πιο δυνατές συγκινήσεις, προκαλούσε την τέχνη σε αναμέτρηση με τη σφύζουσα πραγματικότητα. Μία μία οι φιγούρες της Παπαφίλη ξεμύτιζαν στο παράθυρο, στον εξώστη, για να περάσουν από εκεί στον αυλόγυρο και ύστερα στον δρόμο. Τολμούσαν δηλαδή την έξοδο, τον πρώτο τους περίπατο, εννοείται κοντινό και πάντα επιτηρούμενες, τούτη τη φορά όμως η εποπτεία γινόταν πιο ελαστική, τα πρόσωπα εθίζονταν στην αυτονομία, αποκόβονταν προοδευτικά από τον ασφυκτικό έλεγχο του περίκλειστου και συντηρητικού ζωγραφικού τοπίου. Και αντί να ωριμάζουν και να μαραζώνουν, εκτεθειμένα στη βολική επανάληψη και τη μανιεριστική φθορά, αναζωογονούνταν, γίνονταν όλο και νεαρότερα, κατέληγαν μικρά παιδιά. Η ζωγράφος στρεφόταν προς τη Δροσερή ηλικία της ζωής για να ξεπλύνει τον χρωστήρα τη ν ώ π π π π π €.
Και οι πηγές είναι -τι άλλο;- τα παιδιά. Που έκαναν την εμφάνιση τους πρώτα διακριτικά, ως παραπληρωματικά στοιχεία της αφήγησης, κι έπειτα απροσχημάτιστα και μαζικά, για να κυριαρχήσουν εντελώς στο μήκος και το πλάτος της εικόνας, ένα σε κάθε πίνακα, δηλώνοντας ότι αναλαμβάνουν την ευθύνη της αφήγησης. Αλλά και την αποκλειστικότητα της εκπροσώπησης του κόσμου μας, αφού άλλες φορές ελέγχουν με απόλυτο τρόπο τον καμβά, τείνοντας να εκτοπίσουν οτιδήποτε μπορεί να λειτουργήσει αποδομητικά, και άλλες φορές περιβάλλονται μονάχα από αντικείμενα και εμβλήματα μιας ιδεατής πραγματικότητας. Και ο θεατής καλείται να αντιμετωπίσει τούτα τα πρόσωπα, όχι σαν απλές αποτυπώσεις ζωντάνιας, άδολου χαμόγελου ή αφοπλιστικής γκριμάτσας, αλλά, σαν επιθετικά, ανθεκτικότερα στον οργανισμό της τέχνης, κύτταρα, υπάρξεις και σύμβολα ενός καινούργιου, έστω εικονογραφημένου, μέλλοντος, ασφαλώς πιο ελπιδοφόρου. Είναι ακριβώς το σημείο μιας βαρύνουσας καλλred
Ήδη, η ζωγράφος χτίζει παραμυθουπόλεις, μαγικούς παιχνιδότοπους, υπό την αποκλειστική εποπτεία των παιδιών, πλημμυρισμένους από πολύχρωμα σχήματα, και φωτεινά μηνύματα. Ακόμα και ο ήλιος είναι λατρευτικό αντικείμενο, στην Ίδια χρηστική κατηγορία μάλιστα με ένα πουλί, ένα ρόδι, ένα αυτοκινητάκι... η τοπιογραφία ολόκληρη πάλλεται και ξεδιπλώνεται με την ελευθερία μιας ακατανίκητης λευκής μαγείας, τείνοντας να διασπάσει και το πλαίσιο του καμβά, σαν για να συμπεριλάβει κάθε παρατηρητή σε μια πραγματικότητα λυτρωτική, σε έναν ονειρικό μικρόκοσμο, όπου δεν έχουν χώρο οι εφιάλτες, άρα μπορεί να καταφεύγει εκεί η ανθρώπινη ύπαρξη όποτε νιώθει ότι πνίγεται από αμφιβολίες. Και για το ταξίδι αυτό υπάρχει μονοπάτι που μπορείς να το διαβείς, ακολουθώντας με ασφάλεια τις πινελιές που αφήνει πίσω της η Παπαφίλη.
Όλα τούτα Δεν θα μπορούσαν να είναι αληθινά, χωρίς ένα περιβάλον πειστικfia. Η ζωγράφος χρησιμοποιεί τη γλώσσα του ρεαλισμού, με τρόπο ο οποίος εκτρέπει τις λεπτομέρειες της βασικής προσωπογραφίας σε διασκεδαστικούς εμφατικούς τονισμούς, δίνοντας έμφάση -ιδιαίτερα στα πιο πρόσφατα έργα της- στο κέντρο της σύνθεσης, στον "πυρήνα, Από εκεί και πέρα, αναιρεί περιφερειακά την αυστηρότητα της γραφής, πυκνώνοντας σε αντίβαρο τα συμπληρωματικά στοιχεία του πίνακα, τα απαραίτητα για τη δομή της σύνδεσης και την ολοκλήρωση της ιστορίας. Έτσι, η ανάγνωση γίνεται ένα παιχνίδι, με μηχανισμούς χαλάρωσης όσο πλησιάζει προς το τέλος του. Η Παπαφίλη αποδεικνύει επίσης την ικανότητα της να ανατρέπει την προοπτική και να φωτίζει με ζωηρές χρωματικές εναλλαγές το σκηνικό, κρατώντας σε εξαιρετικά υψηλούς τόνους τόσο το θεματικό, όσο και το θεαματικό της επίτευγμα.
Αισθάνομαι ασφάλεια για το μέλλον της Τέχνης, όταν οι νέοι καλλιτέχνες δημιουργούν ακολουθώντας τη νεότητά τους, ή όταν οι παλαιότεροι εμφανίζονται διαρκώς ανανεωμένοι, κάθε φορά πρωτόβγαλτοι στον κόσμο μας, ο οποίος στα μάτια τους (θα έπρεπε και στα δικά μας) είναι ανεξάντλητος σε καινούργιες εικόνες και έννοιες. Η ζωγράφος Μαρία Παπαφίλη είχε την τόλμη να αφήσει πίσω της τις γκρίζες, για αρκετούς άλλους καλλιτέχνες ασφαλείς, σκιές του ακαδημαϊσμού και να περάσει στα εκτυφλωτικά φώτα και στα ελπιδοφόρα χρώματα.
Αντώνης Μπουλούτζας
Ο Αντώνης Μπουλούτζας είναι συγγραφέας. Υπήρξε εκδότης των περιοδικών «Εικαστικά» και «ARTI International».
.......................
Cumprimentos
Rostos e formas infantis, misturados e embutidos em situações que lembram mundos mágicos, inundados por símbolos coloridos e formas luminosas. Atitudes que indicam um estado de espírito despreocupado e alegre, num espaço de informações aparentemente desconexas. Formas bem desenhadas, com ênfase nos valores das cores, que são apresentadas não com a amável ambição modernista de revelar as estruturas morfológicas específicas, mas simplesmente com o objetivo de existir em seu próprio mundo de sonho.
Maria Papafili constrói com a sua pintura tal mundo, e oferece-o generosamente aos protagonistas das suas composições, revelando-os, citando-os e redefinindo-os num jogo habilidoso e criativo, como último esforço para aproveitar o seu papel no ambiente social e natural moderno. As formas precisas são reveladas inicialmente ao espectador como justaposições narrativas de um observador atônito. No processo, porém, eles se apresentam como composições artísticas paradoxais, conferindo-lhes até mesmo um aspecto surreal. Por fim cumprem sua missão, depositando seu especial conteúdo conceitual e ideológico a quem busca urgentemente seu mundo.
Predominantemente antropocêntrico, o artista cria com a presença de um modelo, cuja escolha obedece a regras específicas e visa a abordagem emocional-psicográfica de si e do seu entorno. O uso expressionista da cor, as lições do movimento impressionista, mas também a influência da corrente do neorrealismo têm um efeito catalisador em seus valores artísticos de trabalho e forma em bases sólidas. A artista trabalha com cores a óleo e acrílicas, muitas vezes trabalhando primeiro com um rascunho e completando o trabalho com o pincel. Da mesma forma, a deposição dinâmica de cores frias e quentes, trabalha de forma conflituosa, sem comprometer o necessário equilíbrio da composição. As texturas, tranquilas, sem grandes surtos, auxiliam e conferem uma calma e harmonia especial a todos.
Maria Papafili iniciou a sua carreira artística na pintura de forma dinâmica, e impôs a sua presença no campo da pintura, tendo como matéria-prima um mundo rico que sabe expressar, com um conhecimento técnico significativo, vontade forte, disciplina e trabalho árduo. Tendo como professores na Escola de Belas Artes de Atenas, Sr. Moralis e Sr. Mytaras, estou convencido de que um professor do tamanho deles não pediria mais garantias para sustentar a crença no futuro de seu aluno. Da mesma forma, a capacidade da artista de produzir com suas imagens, o que Max Ernst chamou para explicar o modo de exibição particular “uma abordagem da verdade, comparável a um leve terremoto que move suavemente os móveis do mundo, sem alterar a verdadeira essência das coisas ”, dá uma importância especial ao trabalho.
João Papafigos,
Membro crítico de arte da AICA
................................
ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Παιδικά πρόσωπα και μορφές, αναμεμειγμένες και ενσωματωμένες σε καταστάσεις που θυμίζουν μαγικούς κόσμους, πλημμυρισμένους από πολύχρωμα σύμβολα και φωτεινά σχήματα. Στάσεις που δηλώνουν μια ανέμελη και χαρούμενη διάθεση σ΄ένα χώρο φαινομενικά ασύνδετωιν πηρώ. Φόρμες σωστά μελετημένες με έμφαση στις χρωματικές αξίες, οι οποίες απεικονίζονται όχι με την ευγενική μοντερνιστική φιλοδοξία να φανερώσουν τις ιδιαίτερες μορφικές τους δομές, αλλά με απώτερο στόχο απλά να υπάρξουν στο δικό τους ονειρικό κόσμο.
Ένα τέτοιο κόσμο χτίζει με τη ζωγραφική της η Μαρία Παπαφίλη και αυτόν προσφέρει απλόχερα στους πρωταγωνιστές των συνθέσεων της, αποκαλύπτοντας, παραθέτοντας και επαναπροσδιορίζοντάς τους σε μια έντεχνη και δημιουργική αναπαραγωγή, σαν μια ύστατη προσπάθεια αξιοποίησης του ρόλου τους, μέσα στο σύγχρονο κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον . Ο συγκεκριμένες μορφές αποκαλύπτονται αρχικά στο θεατή σαν αφηγματικές π π π α αή αή. Στη πορεία παρουσιάζοντα conta Τελικά εκπληρώνουν την αποστολή τους, καταθέτοντας το ιδιαίτερο νοηματικό και ιδεολογικό τους περιεχόμενο σε όποιον επιτακτικά αναζητήσει τον κόσμο τους.
Ούσα κυρίως ανθρωποκεντρική η καλλιτέχνιδα φιλοτεχνεί με τη παρουσία μοντέλου, η επιλογή του οποίου υπακούει σε συγκεκριμένους κανόνες και αποσκοπεί στη συναισθηματική- ψυχογραφική προσέγγιση του ιδίου αλλά και του περιβάλλοντος χώρου. Η εξπρεσιονιστική χρήση του χρώματος, τα διδάγματα του ιμπρεσιονιστικού κινήματος, αλλά και οι επιρροές από το ρεύμα του νεορεαλισμού επιδρούν καταλυτικά στο έργο της και διαμορφώνουν ζωγραφικές αξίες δομημένες σε στέρεες βάσεις. Δουλεύει τα λάδια αλλά και τα ακρυλικacion, συχνά με προσχέδιο, ενώ μ τη βοήθεια π. Παράλληλα η δυναμική εναπόθεση ψυχρών αλλά και θερμών χρωμάτων, λειτουργεί αντιπαραθετικά, χωρίς να θέτει σε κίνδυνο την αναγκαία ισορροπία της σύνθεσης. Οι ματιέρες ήρεμες, χωρίς ιδιαίτερες ε absoli εάρσεις, υποβοηθούν και προσδοbo μ μ ααί καί η ηa η η η ηagre.
Η Μαρία Παπαφίλη ξεκίνησε την πορεία της δυναμικά και επέβαλε την παρουσία της στο χώρο της ζωγραφικής, έχοντας σαν εφόδια ένα πλούσιο κόσμο που ξέρει να τον εκφράζει με μια αξιόλογη τεχνική γνώση, ισχυρή βούληση, πειθαρχία και εργατικότητα. Έχοντας δασκάλους στη Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας τον Μόραλη και τον Μυταρά, είμαι πεπεισμένος ότι ένας δάσκαλος του μεγέθους τους, δε θα ζητούσε περισσότερα εχέγγυα για να στηρίξει τη πίστη του στο μέλλον του μαθητή του. Παράλληλα η δυνατότητα της ζωγράφου να προκαλεί με τις εικόνες της αυτό που ο Max Ernst αποκάλεσε για να εξηγήσει τον ιδιαίτερο τρόπο απεικόνισης << μια προσέγγιση της αλήθειας, συγκρίσιμη με έναν ελαφρύ σεισμό που απαλά μετακινεί την επίπλωση του κόσμου, χωρίς να μεταβάλλει την αληθινή ουσία των πραγμάτων>>, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στο έργο της.
Γιάννης Κ. Παπαφίγκος
Κριτικός τέχνης- μέλος της AICA
.........................................
RECOLHIMENTO NOS TRAÇOS DA AURA
ART CRITIC
Inglês
No encanto do olhar
Cativantes são, de facto, os retratos pintados pela carismática artista plástica Maria Papafili, com inspiração,
paixão e grande maestria. Retratos - “criações” ditadas por sua própria psique - e, portanto,
impermeável a qualquer padronização - irradia o lastro de sua personalidade; e este, com carisma
desencadear o temperamento de cada modelo, e não, simplesmente, a sua morfologia.
Transmissor e receptor inspirador e dinâmico dos estímulos aos quais a psique de Papafili
responde é o olhar expressivo das figuras representadas que, literalmente, magnetiza também o nosso.
Um ponto de partida carismático aqui são os olhos de cada figura; olhos que refletem não só o exterior
estímulo mas também o inerente, testemunhos e experiências inerentes; olhos que, de qualquer modo, empregam
não apenas a visão, mas toda a psique do espectador que é ativada tanto quanto possível de forma direta
comunicação com eles.
Olhos refletindo tantas experiências quanto possível; olhos que encontraram muitas situações
sem se render aos golpes do destino; olhos que de forma alguma deixam você alcançá-los com indiferença; olhos
que penetram dentro de você para transmitir a você: uma aura significativa e metafísica, tanto quanto ele é
em causa, mensagem.
Olhos - testemunhos de muitos ciclos anteriores de vida usados com lastro. Olhos que são orquestrados
de acordo com uma visão infinita da paleta altamente talentosa dos pintores das cores selecionadas de forma inventiva
que acrescentam ao seu charme inesgotável.
Olhos - <espelhos> da alma em que foram decifrados com virtudes únicas, essencialmente
experiências e atitudes de uma vida Olhos que te acompanham por muito tempo depois que você deixa de ter
eles na sua frente; olhos que experimentam cada momento até os solavancos para se comunicar de forma eficaz
mesmo com o visualizador menos familiar da arte; olhos que transmitem à alma e ao corpo uma autêntica
“espírito” originário não apenas da terra, mas de sua existência metafísica; olhos que se referem
e expressar tanto quanto possível - o misterioso terceiro olho, direta ou indiretamente subjugado por antigos
culturas e suas respectivas ficções.
Olhos ao longo do tempo que comprovam ao máximo a superstição de que: o mundo de cada um de nós é dele
olho. E, justamente porque o olho nas pinturas de Papafili transcende conceitos: beleza, luz, mundo,
universo, vida.
Conceitos que não os implicam simplesmente - opticamente - Papafili mas que, pelo contrário, os transplantam
profundamente dentro de nós, tanto psicológica quanto espiritualmente. Uma tarefa difícil além de seu talento potencial a verifica
rico mundo interior, especialmente: sua sensibilidade textural “metafísica”; sensibilidade, graças à qual consegue,
além de um artista particularmente importante, atuar como uma intromissão talentosa entre a natureza tangível
e na aura “magnética” da cosmogonia. E isso, precisamente, a Ideia de cosmogonia é o que retransmite
sobretudo através dos seus retratos intemporais; retratos que receberam tanto quanto visualmente possível
algo essencial da irradiação da cosmogonia para nos transferir carismaticamente um universo existencial atemporal
mensagem.
Dora Iliopoulou-Rogan
Dr. Historiador de Arte – Crítico de Arte
Officier des Arts et des Lettres (França)
................................................ ........
A cosmografia facial
Maria Papafili, nesta unidade particular das suas obras, trabalhadas com materiais mistos, procura e traça,
aprofunda e seleciona, memórias e realidades, sensações e impressões vindas de uma multidão
de mulheres. Com seu olhar sensível, a pintora identifica e destaca o brilho, o orgulho e a glória que
emitem, uma série de mulheres e mães que carregam em seus braços ou têm filhos ao seu redor. Mulheres
e as crianças, num ambiente alegre, evocam os sentidos da Primavera, com folhagens alegóricas
e flores, que brotam sedentas nas mil e uma noites dos contos de fadas e um fluido
e magia indelével.
Nessas pinturas sensuais, desarmando o espectador com seu imediatismo e honestidade, um
o lirismo, inexpugnável por um erotismo latente, aparece positivamente. Da profundidade à superfície são
aspectos e formas revelados que dão substância às estações e humores mentais, vibrações e ritmos,
vindo do poder e do calor feminino, da atração e do exotismo das pessoas acessíveis
e ao mesmo tempo distante. A vida cotidiana nessas obras encontra o mito e a imaginação com a realidade,
em suas variadas versões e dimensões.
Com especial carinho e ternura, Maria Papafilis, utiliza camadas de cores que traduzem horror,
histórias alheias que operam por meio de apontamentos poéticos aos seus temas. Por meio de seu design adequado e
interações de cores, tons contrastantes particularmente interessantes vêm à tona. Além disso, a terminologia
complementa a sintaxe dessas obras, que distinguem tensões inesperadas e flashes graduados
ou recessos que criam paradoxos encantadores.
A estrutura dessas obras é denominada em um diálogo de profundidade e superfície, identificando um
coordenada da outra, com densidade ou diluição antiestática do material. Além disso, a estratigrafia
dos níveis materiais é moldado de tal forma que transmite umidade emocional, desejando saciar nossa própria
olhar, ao mesmo tempo em que provoca nossa surpresa diante do inesperado.
As formas esplêndidas e eufemísticas de Maria Papafilis aparecem através de seus equilíbrios harmônicos,
surpreendentemente desarmante. E isso está nas formas como o nosso pintor revela a alegria do fim da vida,
conseguindo com carinho e sensualidade, transmitir-nos a moral e, sobretudo, a riqueza cultural
transfundidos por essas imagens, suas verdades humanas universais. As verdades que moldam uma alegre e contínua
cosmografia atualizada, que engloba o poder e o prazer da vida.
Atena Schina
Historiadora da Arte e Teoria da Cultura
............................
Στη γητειά του βλέμματος
Σαγηνευτικά είναι, όντως, τα πορτραίτα που έχει με έμπνευση, πάθος και μεγάη μαεστρία ιζίγσε,
η χαρισματική καλλιτέχνιδα Μαρία Παπαφίλη. Πορτραίτα – “δημιουργίες” καθώς υπαγορευμένα από
αυτόν καθαυτόν τον ψυχισμό της - και γι αυτό αδιάβροχα σε κάθε τυποποίηση - ακτινοβολούν το έρμα
της προσωπικότητας της. Και αυτό, με χαρισματικό έναυσμα την ιδιοσυγκρασία του εκάστοτε μοντέλου
και όχι, απλά, τη μορφολογία του.
Ευρηματικός όσο και δυναμικός πομπός και δέκτης των ερεθισμάτων στα οποία ανταποκρίνεται
πλήρως ο ψυχισμός της Παπαφίλη στέκει το κατ εξοχήν εκφραστικό βλέμμα των απειζόνμεν
μορφών που στην κυριολεξία, μαγνητίζει και το δικό μας. Χαρισματική αφετηρία αποτελούν, εδώ, τα
μάτια της κάθε μορφής. Μάτια στα οποία καθρεφτίζεται όχι μόνο το εκάστοτε εξωτερικό ερέθισμα αλλά και
οι ενδογενείς, μαρτυρίες και τα εγγενή βιώματά της. Μάτια που, στην κάθε περίπτωση, επιστρατεύουν
όχι μόνο την όραση αλλά ολόκληρο τον ψυχισμό του θεατή που ενεργοποιείται σε μιαν όσο γίνιεται
άμεση επικοινωνία μαζί τους.
Μάτια που εκφράζουν μύριες όσες εμπειρίες και βιώματα. Μάτια που έχουν βιώσει πολλές καταστάσεις
δίχως να καμφθούν από τα χτυπήματα της μοίρας. Μάτια που σε καμία περίπτωση δεν σε αφήνουν να
τα προσπεράσεις αδιάφορα .Μάτια που διεισδύουν μέσα σου για να σου μεταφέρουν:
και μεταφυσικό σε πνοή μήνυμα.
Μάτια- μαρτυρίες για πολλούς παλαιότερους κύκλους ζωής, χρισμένους με έρμα. Μάτια που
ενορχηστρώνονται σε ένα αέναο όραμα μες από την ιδιαίτερα προικισμένη παλέτα της μες από τα
ευρηματικά επιλεγμένα χρώματα που ενισχύουν στο έπακρον την ανεξάντλητη γοητεία τους.
Μάτια - καθρέπτες της ψυχής στα οποία έχουν αποκρυπτογραφηθεί με μοναδική ενάργεια ουσιαστ
βιώματα και εμπειρίες. Μάτια που σε συντροφεύουν για πολύ καιρό αφότου πάψεις να τα έχεις
μπροστά σου. Μάτια που βιώνουν την κάθε στιγμή μέχρι τα μύχια για να επικοινωνήσουν ουσιαστικά
ακόμη και με τον λιγότερο εξοικειωμένο με την τέχνη θεατή. Μάτια που σε κατακυριεύουν ψυχή τε και
σώματι για να σου μεταδώσουν ένα αυθεντικό “απόσταγμα” όχι μοναχά από τη γήινη αλλά και από
τη μεταφυσική υπόστασή τους. Μάτια που αναφέρονται και εκφράζουν όσο είναι δυνατό - εικαστικά -
το μυστηριώδες 3ο μάτι, άμεσα ή έμμεσα υποβεβλημένο μες από τους αρχαίους πολιτισμούς και τις
αντίστοιχες “μυθοπλασίες”.
Μάτια διαχρονικά που τεκμηριώνουν στο έπακρον το απόφθεγμα ότι: ο κόσμος για τον καθένα μας
είναι το “μάτι” του. Και, αυτό, ακριβώς, επειδή το μάτι υπερκαλύπτει μεταφορικά τις έννοιες: ομορφιά,
φως, κόσμος, σύμπαν, ζωή.
Έννοιες που δεν τις υπαινίσσεται απλά - οπτικά - η Παπαφίλη αλλά που, αντίθετα, τις “μεταμοσχε”
βαθιά μέσα μας, τόσο ψυχολογικά όσο και πνευματικά. Δύσκολο εγχείρημα που πέρα από το δυναμικό
της ταλέντο επαληθεύει τον πλούσιο εσωτερικό της κόσμο, κυρίως δε τη “μεταφυσική” σε υφσίή ε
της. Ευαισθησία χάρη στην οποία κατορθώνει πέρα και από ιδιαίτερα σημαντική καλλιτέχνιδα να
λειτουργεί σαν προικισμένο “διάμεσον” ανάμεσα στην απτή φύση και στη “μαγνητική” αύρα της
κοσμογονίας. Και αυτήν, ακριβώς, την Ιδέα της κοσμογονίας είναι που μας αναμεταδίδει πάνω απ' όλα
μες από τα διαχρονικά πορτραίτα της. Πορτραίτα που έχουν “εισπράξει “ όσο είναι εικαστικά δυνατό,
κάτι το ουσιαστικό, από την ακτινοβολία της κοσμογονίας. για να μας μεταγγίσουν χαρισματικά ένα
διαχρονικό, υπαρξιακό μήνυμα.
Ντόρα Ηλιοπούλου-Ρογκάν
Δρ. Ιστορικός της Τέχνης – Τεχνοκριτικός
Officier des Arts et des Lettres
..........................
H Κοσμογραφία του Προσώπου
Η Μαρία Παπαφίλη, στην ιδιαίτερη αυτή ενότητα των έργων της, φιλοτεχνημένων με μεικτά υλιλι
αναζητεί κι ιχνηλατεί, εμβαθύνει κι επιλέγει, μνήμες και πραγματικότητες, αισθήσεις κι εντυπς,
προερχόμενες από ένα πλήθος γυναικών. Με το ευαίσθητο βλέμμα της, η ζωγράφος εντοπίζει κι
αναδεικνύει την λάμψη, την υπερηφάνεια και το μεγαλείο που εκπέμπουν, μια σειρά από γυιναίκε
μητέρες, οι οποίες κρατούν στην αγκαλιά τους ή έχουν γύρω τους παιδιά. Γυναίκες και παιδιά, μέσα
από μια ευδαιμονική ατμόσφαιρα, φέρνουν στον νου αισθήσεις της Άνοιξης, με αλληγορικά φυλτλαώμ
και άνθη, που έχουν θαρρείς φυτρώσει κατά τις χίλιες και μια νύχτες των παραμυθιών καιρϮτς
και παράλληλα ανεξίτηλης μαγείας.
Στα αισθαντικά αυτά ζωγραφικά έργα, που αφοπλίζουν τον θεατή με την αμεσότητα και την ειλικρ
τους, υποβλητικά εμφανίζεται ένας υφέρπων λυρισμός, διαποτισμένος από έναν λανθάνοντα ερωτισ.
Από το βάθος προς την επιφάνεια αποκαλύπτονται όψεις και μορφές που δίνουν υπόσταση σεέοχ επο
και ψυχικές διαθέσεις, δονήσεις και ρυθμούς, προερχόμενους από την γυναικεία δύναμη κραϮ θραω,
από την έλξη και τον εξωτισμό του προσεγγίσιμου και ταυτοχρόνως του μακρινού. Η καθημερινότητα
στα έργα αυτά συναντά τον μύθο και η φαντασία την πραγματικότητα, στις ποικίλες εκδοχέςικαι τ
διαστάσεις της.
Με ιδιαίτερη στοργή και τρυφερότητα, η Μαρία Παπαφίλη, χρησιμοποιεί στρώσεις χρωμάτων, που
μεταφράζουν θωπευτικά θαρρείς, άγραφες ιστορίες που λειτουργούν μέσα από ποιητικές νόστες
θέματά της. Μέσα από τις κατάλληλες μάλιστα σχεδιαστικές τους και χρωματικές αλληλεπενέργειες,
έρχονται στο προσκήνιο ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες αντιθετικές τονικότητες. Η υφολογία άλλωστε
συμπληρώνει νοηματικά τους συνειρμούς αυτών των έργων, στα οποία διακρίνει κανείς απρόσμενες
εντάσεις και διαβαθμιζόμενες λάμψεις ή υφέσεις που δημιουργούν γοητευτικά παράδοξα.
Η δομή στα έργα αυτά, μετουσιώνεται σε έναν διάλογο βάθους κι επιφανείας, προσδιορίζοντας η
μια συντεταγμένη την άλλη, με πυκνότητα ή αντιστικτική αραίωση του υλικού. Η στρωματογραφία
άλλωστε των επιπέδων του υλικού είναι έτσι διαμορφωμένη, ώστε να μεταδίδει συγκινησιακρασ υγ,
επιθυμώντας θαρρείς να ξεδιψάσει το δικό μας βλέμμα, κεντρίζοντας παράλληλα την έκπληξή μ
μπροστά στο απροσδόκητο.
Οι ευφρόσυνες κι ευδαιμονικές μορφές της Μαρίας Παπαφίλη, εμφανίζονται μέσα από τις αρμονικι
τους ισορροπίες, αιφνιδιάζοντάς μας αφοπλιστικά. Κι αυτό έγκειται, στους τρόπους που η ζωγράφος
μας αποκαλύπτει την χαρά εντέλει της ζωής, κατορθώνοντας με στοργή κι αισθαντικότητα, να μας
μεταδώσει τα ήθη και κυρίως τον πολιτισμικό πλούτο που μεταγγίζουν αυτές οι εικονομορφές, τη
τις πανανθρώπινές τους αλήθειες. Τις αλήθειες, που διαμορφώνουν μια χαρμόσυνη και συνεχώς
ανατροφοδοτούμενη κοσμογεωγραφία, η οποία εμπερικλείει την δύναμη και την ευφροσύνη της ζωή
Αθηνά Σχινά
Ιστορικός Τέχνης & Θεωρίας του Πολιτισμού